De DAC Carnuntum is één van de oudste wijngebieden, maar ook de jongste. De Kelten verbouwden hier al druiven. Na het wijnschandaal in 1985 zijn de voorlaatste en huidige generatie wijnbouwers zich pas volledig gaan toeleggen op kwalitatieve wijnbouw. Hierbij is kwaliteit niet alleen belangrijk, maar ook de eigen identiteit gebaseerd op de samenstelling van de bodem. Dit wijnbouwgebied heeft zich afgesplitst van het Donauland en voert sinds 1993 de naam Carnuntum.
Het is niet voor niets dat de Romeinen tot 430 na Chr. hier een garnizoensstad hadden met ca. 50.000 inwoners. Het gebied ligt tussen de laatste uitlopers van de Alpen, het Leithagebergte, en de eerste aanzet van de Karpaten, de Hainburger bergen. Dit gebied is dus een opening tussen de Europese bergruggen waar de Romeinen zo naar het noorden konden voor expansie van hun rijk. Dezelfde opening tussen de bergruggen geeft ook de lucht vrijspel. De altijd verschillende luchtdruk tussen noord en zuid zorgt hier voor een immer aanwezige luchtstroom.
Deze luchtstroom is onderdeel van het mesoklimaat van dit gebied. Het zorgt ervoor dat de wijgaarden droog blijven, zodat er geen schimmelvorming optreedt. Daarnaast geeft het continu aanwezige briesje wat afkoeling. Dat is geen overbodige luxe in dit gebied, dat volop onder invloed is aan de Pannonische warmte met hete zomers. De Donau aan de noordzijde van Carnuntum en de Neusiedlersee ten zuiden hiervan zorgen ook nog voor een wat gelijkmatigere temperatuur. Met weinig neerslag door het jaar is dit voor wijnbouw een fijn klimaat, met ruim voldoende warmte voor rijping, zonder al te extreme temperaturen.
Zware leem en löss wordt hier afgewisseld door grind rijke zandbodems. Het is de kunst om de juiste druivensoort op de meest geschikte lokatie aan te planten. Dat is waarmee de kwaliteitsbewuste wijnboeren bezig zijn. De nadruk ligt hierbij op rode wijnsoorten waarbij Blauer Zweigelt de hoofdtoon voert, maar ook witte soorten vinden hun ideale lokatie. In het oosten van het gebied is de Spitzerberg de eerste top van de Hainburger bergen, dus de Karpaten. Hier ligt onder een dunne humuslaag op wat grotere hoogte (300 m) leisteen, graniet en kalk. Deze bodem bleek zeer geschikt voor Blaufränkisch met een geheel eigen identiteit.
De meest vooraanstaande boeren hebben zich verenigd en brengen elk jaar onder het kwaliteitsmerk Rubin Carnuntum gebied kenmerkende wijnen uit. Dit zijn hoofdzakelijk Zweigelts, al is Blaufränkisch of een cuvé van beide ook toegestaan. Recenter is de DAC-piramide voor kwaliteitsaanduiding. Deze verloopt in stijgende lijn van Gebiets-, Orts- naar Rieden- wijnen (gebied, dorp, wijngaard). Met deze piramide opbouw in kwaliteit worden niet alleen rode, maar ook witte wijnen aangeduid. Carnuntum profileert met rode soorten als Zweigelt, Blaufränkisch, Sankt Laurent, Pinot Noir, Cabernet Sauvignon en Merlot, maar kent ook mooie witte wijnen van Grüner Veltiner, Sauvignon Blanc, Chardonnay, Gelber Traminer en Riesling.
Martin Netzl is de derde generatie die het familie wijngoed Netzl beheert. Dit bedrijf heeft 12 ha. wijngaarden in de beste gebieden van Göttlesbrunn, zoals Rosenberg, Haidacker en Steinriegel. Daarnaast heeft Martin een wijngaard aangekocht op de Spitzerberg en daar Blaufränkisch aangeplant. Als je wijnbouw bedrijft in Göttlesbrunn moet of mag je wijngaarden met bijzondere bodems bewerken. Het is de kunst om de juiste potentie van elke aparte wijngaard in te schatten voor de beste mogelijkheden. Om juiste keuzes voor de toekomst te maken houdt Martin de oogst van elke wijngaard steeds afzonderlijk bij de vinificatie. De beste wijnen worden tegenwoordig als ‘Rieden-’ wijnen aangeboden.
Kwaliteit staat bij Martin altijd voorop, zowel bij de werkzaamheden in de wijngaard als in de kelder. Om het typische karakter van Carnuntum eer aan te doen wordt een deel van de wijnen op groot hout of barrique opgevoed. Hierbij gebruikt hij ook vaten gemaakt van eikenhout uit de bossen van het bedrijf Netzl zelf. Zijn doel is om karaktervolle, individuele wijnen te maken die de bijzonderheid van het terroir van Carnuntum uitdrukken. Daarbij is hij vanaf het begin aangesloten bij de groep van Rubin Carnuntum en presenteert zijn wijnen tegenwoordig volgens de DAC kwaliteitspiramide.
© Andries Bosma
Colofon: Falstaff Wein Guide 2020/21 Peter Moser, Wein spricht Deutsch Stuart Pigott 2007, Bezoek aan Netzl 25 september 2020
