Vaker vind je in hoofdsteden wel een kleine wijngaard, maar dat is dan vooral bedoeld als toeristische trekpleister of aankleding van een chique restaurant of klooster. Wenen is de enige hoofdstad in de wereld waar serieuze wijnbouw binnen de grenzen van de stad aanwezig is. Met 637 hectare wijngaard is wijnbouw hier een wezenlijke economische activiteit, het is een basis voor productie van kwaliteitswijn en dient tevens als borging voor een groene gordelos de stad. Van wezenlijk belang zijn ook de ontspanningsmogelijkheden die de wijnbouw in het weekend biedt aan inwoners van de stad en aan de vele toeristen.
Bijna 28% van alle wijngaardoppervlakte wordt hier gebruikt voor de typisch Weense Gemischter Satz. De DAC herkomst certificering is in 2013 in Wien alleen geïntroduceerd voor dit type wijn en Wien is daarnaast ook het enige gebied dat Gemischter Satz als DAC op de markt mag brengen. De restricties zijn als volgt: De druiven moeten uit één Weense wijngaard komen die met minstens 3 verschillende witte kwaliteits druivensoorten beplant is. De verschillende druivensoorten moeten gelijkertijd geoogst en gezamenlijk geperst en verwerkt worden. De meest aanwezige druivensoort mag niet meer als 50% van het totaal bedragen en de 2 daaropvolgende meest aanwezige druivensoorten moeten allebei minstens meer als 10% van het totaal bedragen.
De methode van aanplant voor Gemischter Satz is vroeger ontstaan om teleurstelling van slechte oogsten te voorkomen. Heden ten dage heeft deze wijn bijna een cultstatus in Oostenrijk en wordt breed gevierd als een uitstekende begeleider van de maaltijden bij de Heurigen die aan de voet van de wijnhellingen elk weekend vol zitten. Als inwoner van Wenen ga je regelmatig op zondag met de tram naar de wijnhellingen om een middagwandeling te maken en daarna nuttig je de avondmaaltijd in één van de vele Heurigen.
Wenen heeft een klein gebied ten noorden van de Donau met steenachtige onderlagen waar voornamelijk Chardonnay, Weissburgunder, Pinot Noir en Blauer Zweigelt staan.
Het hoogtepunt van de Weense wijnbouw vind je op de laatste oosthellingen van het Wienerwald, aan de westelijke stadsrand. Op deze kalkrijke hellingen staan naast de Gemischter Satz voornamelijk Chardonnay, Weissburgunder en Riesling. Ook Pinot Noir wordt hier mondjesmaat verbouwd. Van deze hellingen begint Nussberg zich te ontwikkelen tot een toplocatie voor wijnen van grote kwaliteit.
In het zuiden, niet ver van de grens met de Thermenregion bestaat de bodem uit vruchtbare zwarte grond waar krachtige witte wijnen en karaktervolle rode cuvé’s vandaan komen.
Wenen is een frisse stad met zuivere lucht. Door de ligging in de trechter tussen de Alpen en de Oeral waait hier elke avond een briesje door de stad die alle luchtvervuiling wegneemt. Door altijd wel aanwezige drukverschillen tussen noorden en zuiden van deze gebergten ontstaat deze bries, die tevens invloeden van zuid (warmte) en noord (koelte) meeneemt. Dat is dus ideaal voor wijnbouw, want het betekent voldoende warmte voor rijping, koelte voor evenwichtige groei en droge lucht om schimmels te weren.
Foto: Wien, Nussberg
© ÖWM / Gerhard Elze
