Stift Klosterneuburg

29 oktober 2021

Het Stift Klosterneuburg ligt ten noordwesten van Wenen in de gelijknamige plaats Klosterneuburg en behoort tot de congregatie van de Oostenrijkse Augustijner koorheren. De start van de bouw van het complex is al ruim 900 jaar geleden (1114 n. Chr.) als dubbelklooster met naast de koorheren Augustijner koorvrouwen. Dit duurde tot 1722.

In latere eeuwen werd het complex herhaaldelijk vergroot en verbouwd, zodat het tegenwoordig uit een indrukwekkende verzameling van middeleeuwse en barokke gebouwen bestaat. In de 17e eeuw besliste de Oostenrijkse keizer Karel VI het Stift verder uit te bouwen naar voorbeeld van het Escorial bij Madrid. Deze opdracht is deels voltooid. Nu is het stift nog altijd een levendig centrum van het katholieke geloof en bezit vanuit de lange historie over een belangrijke verzameling van kunstwerken.

Het Stift bezit ook één van de grootste en oudste wijngoederen van Oostenrijk. Daarnaast heeft het al eeuwenlang de meest prestigieuze wijnacademie. Op deze academie heeft professor Zweigelt in 1932 de Blauer Zweigelt gekruist uit de Blaufränkisch en de Sankt Laurent om een resistentere druivensoort met een hogere opbrengst te creëren. Nog steeds volgen veel aanstaande wijnboeren hier hun opleiding. Ze krijgen hier de kennis van wijnbouw naar huidig Oostenrijks inzicht, dat is gebaseerd op kwaliteit en respect voor de natuur.

De wijngaarden van het Stift bevinden zich in de wijnbouwgebieden Wien, Thermenregion en het oorspronkelijke Donauland. Dat laatste gebied is opgesplitst in het kleinere Wagram en de plaats Klosterneuburg. De 23 hectare in Klosterneuburg zijn beplant met Grüner Veltliner, Riesling en Sauvignon Blanc. Voor deze druivensoorten is deze lokatie op de noordelijke uitlopers van het Wienerwald, zeer geschikt. Hier heerst een klimaat dat vergelijkbaar is met het Weinviertel en de Wagram. Iets ten zuiden van Klosterneuburg is het Weidlingerwald, waar eiken groeien die het Stift gebruikt om vaten te laten maken die naast de geïmporteerde franse vaten worden gebruikt voor het opvoeden van hun wijnen.

In Wenen, op de oostelijke hellingen van het Wienerwald, heeft het Stift 25 hectare beplant met Weissburgunder, Chardonnay, Pinot Noir, Traminer en ook nog Riesling. Deze staan op de plaatselijk beroemde Kahlenberg, Leopoldsberg en Wiener Nussberg, met uitzicht op de stad. Hier is meer expositie naar het warmere landklimaat en altijd een briesje dat voor avondkoelte en droge lucht zorgt, idealer voor bourgondische druivensoorten.
Meer naar het zuiden, in de Thermenregion, heeft het Stift in de plaats Gumpoldskirchen Zierfandler en Rotgipfler staan. Gumpoldskirchen vormt samen met Traiskirchen het enige kleine gebied in de wereld waar deze aromatische druivensoorten staan. Hier, op de laatste uitlopers van de Alpen, staan ze op een mooie mineraalrijke, stenige bodem en genieten ze volop van de Pannonische warmte. Meer naar het oosten kom je in de vlakte van Tattendorf. Hier staat in een 45 hectare groot aaneengesloten wijngaard de Sankt Laurent van het Stift. Daarnaast heeft het Stift hier ook de Blauer Zweigelt, Blaufränkisch, Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc en Merlot staan.

Het voordeel van een groter bedrijf is dat de verzorging van de wijngaarden en de oogst worden aangestuurd door aparte wijngaardmanagers. Voor de verwerking in de kelders van het Stift zelf is weer een wijnmaker aangesteld, die zijn aandacht volledig op de vinificatie en opvoeding kan richten. Alle witte druiven worden direct geperst en gaan naar een modern geoutilleerde kelder voor de witte wijn productie. Alle rode druiven gaan via een machine die de trossen ontsteelt naar de kelder die helemaal is ingericht voor rode wijn vinificatie.

Na de opvoeding die met zorg voor elke wijn wordt uitgevoerd worden de wijnen in een moderne bottelarij afgevuld en klaargemaakt voor verzending. Doordat alle procesgangen de volledige aandacht krijgen wordt elk detail van de wijnbereiding zo kwalitatief mogelijk en in geheel zuivere omgeving uitgevoerd. Hierbij heeft het Stift al een klein decennium het predikaat dat ze volledig CO2 neutraal werkt. Het Stift vertegenwoordigt historie met aandacht voor de juiste druif in de juiste wijngaard in combinatie met moderne technieken voor het beste resultaat van wijn maken.

Mocht u ooit in de buurt van Wenen komen, bezoek dan zeker het Stift Klosterneuburg. Het kloostergedeelte ontvangt elk jaar ruim de helft van het aantal toeristen dat de grootste trekker in Oostenrijk, Schönbrunn, heeft. Het wijnbedrijf heeft hier ook een hele mooie vinotheek, dat is een waar mekka voor de wijnliefhebber.

© Andries Bosma
Colofon: Falstaff Österreich 2020/2021 Peter Moser, Information Blätter Stift Klosterneuburg, Bezoeken 2008-2020

Meer over wijn leren?

Oostenrijk Wijnland

Dat Oostenrijk een wijn producerend land is van formaat, dat weten niet zo veel mensen in Nederland. Toch is het zo dat kwalitatief gezien Oostenrijk een speler is van groot belang.